De haven van Rotterdam zit midden in een verandering; van fossiel naar CO2-neutraal. Hoe kan die transitie in goede balans plaatsvinden met andere uitdagingen zoals woningbouw en een goede leefomgeving?

Om die vraag te beantwoorden heeft de provincie, samen met de Rijksoverheid, de gemeente Rotterdam en het Havenbedrijf Rotterdam een ontwikkelperspectief (pdf, 18 MB) voor de haven opgesteld. Op 7 december 2023 is dit ondertekend door Minister Mark Harbers, gedeputeerde Jeannette Baljeu, wethouder Chantal Zeegers en Eric van der Schans namens het Havenbedrijf. De partijen hebben afgesproken om vanaf nu samen de keuzes te maken voor de toekomst van het Rotterdamse havengebied en hoe de haven sneller duurzaam gemaakt kan worden. Hierbij betrekken ze het bedrijfsleven en gemeenten in de regio.

Sleutelrol in transitie

De Rotterdamse haven moet in 2050 CO2-neutraal zijn en tegelijk concurrerend blijven: dat doel hebben de NOVEX-partners zich gesteld. De Rotterdamse haven is dé plek voor de energietransitie, grondstoffentransitie en materialentransitie. Met unieke kenmerken zoals geschikte terreinen voor de industrie, goede ontsluiting met verschillende vervoersvormen en aanlanding van wind op zee, speelt de haven een sleutelrol bij het realiseren van de transities en de klimaatopgave.

Metropoolregio

De kracht van de haven in transitie is dat de haven omringd is door de metropoolregio, want de economie van de regio en de economie van de haven hangen nauw met elkaar samen. Ook wonen havenwerknemers graag in een aantrekkelijke stad. Net als overal in Nederland, moeten ook in de omgeving van de Rotterdamse haven huizen worden gebouwd. Dit maakt de veranderingen in het havengebied extra complex en betekent dat bij alle nieuwe initiatieven in het Rotterdamse havengebied keuzes gemaakt moeten worden. Het ontwikkelperspectief brengt alle uitdagingen duidelijk in kaart.

Samen keuzes maken

Met het vaststellen van het ‘Ontwikkelperspectief NOVEX-gebied Rotterdamse haven’ is door de samenwerkende partijen afgesproken om samen de lastige keuzes te maken en samen op te trekken in de uitvoering en de financiering van alle veranderingen. Drie strategische vraagstukken worden uitgewerkt:

  • Omgevingsveiligheid in relatie tot de transitie van de haven.
  • Een aantrekkelijk woon- en leefklimaat in relatie tot (milieu) ruimte voor de haven.
  • Omgaan met ruimtegebrek.

Slim ruimtegebruik

De veranderingen die op de haven afkomen vragen om slim gebruik van de beperkte ruimte. Als ontwikkelprincipe wordt allereerst gedacht aan herstructureren en vervolgens aan intensiveren, transformeren of krimp. Als alle mogelijkheden voor inbreiden en het benutten van de bestaande ruimte zijn gebruikt, wordt er gedacht  aan onderzoek naar zeewaartse uitbreiding. Het ontwikkelperspectief beschrijft ook knelpunten die op korte termijn opgelost moeten worden: veiligheid rond opslag en vervoer van de waterstofdrager ammoniak, een gebiedsgerichte oplossing voor stikstof, een visie op geluid en oplossingen voor netcongestie (krapte op het elektriciteitsnet).

Over NOVEX

Met het ‘Programma NOVEX’ werken alle bestuurslagen intensief samen aan het toekomstbestendig maken én eerlijk verdelen van de schaarse ruimte. Provincies werken aan de ruimtelijke vertaling van de nationale en regionale opgaven in een ruimtelijk voorstel. Daarnaast werken Rijk en regio samen in zestien specifieke gebieden waar de opgaven zó stapelen en zó complex zijn dat een gebiedsgerichte oplossing nodig is. De partijen werken daarom aan een gedeeld toekomstbeeld voor het gebied en de (ruimtelijke) keuzes die daarvoor nodig zijn: het ontwikkelperspectief. ‘NOVEX-gebied Rotterdamse haven’ is een van de zestien NOVEX-gebieden.

18-12-2023
Event
Webinar ‘Maak ruimtelijk-economische ambities concreet met het omgevingsprogramma’
Webinar ‘Maak ruimtelijk-economische ambities concreet met het omgevingsprogramma’

Een van de leidende principes in veel beleidsstukken is dat ruimte voor economie niet mag afnemen. Een no net loss dus. Maar hoe geef je dat handen en voeten? Het omgevingsprogramma is een krachtig beleidsinstrument uit de Omgevingswet, die zich bij uitstek leent om, samen met gebiedspartners, ruimtelijk-economische ambities concreet te maken.  Op dinsdag 18 november organiseren vakblad BT en TwynstraGudde het webinar ‘Maak ruimtelijk-economische ambities concreet met het omgevingsprogramma’. Met in de hoofdrol vier gemeenten die pionierden met het omgevingsprogramma.  Je leert:  Welke soorten omgevingsprogramma’s er zijn (thematisch- of gebiedsgericht) en welk type zich het beste leent voor welk doel;  De afweging maken of het omgevingsprogramma een geschikt instrument is om jou/jullie ruimtelijk-economische ambities verder invulling te geven;  Hoe je bestaand beleid door vertaalt naar een omgevingsprogramma, en wat de toegevoegde waarde is;  Welk type maatregelen in een omgevingsprogramma kunnen worden opgenomen, zoals fysieke acties (ruimreserveringen), juridische instrumenten (regels of uitsluitingen), financiële prikkels/fondsen, maar ook ‘softere’ maatregelen zoals campagnes en het organiseren van netwerken (met bedrijfsleven of kennisinstellingen);  Hoe je van een omgevingsprogramma tot programmatisch werken en uitvoering komt;  Hoe een omgevingsprogramma de weg plaveit naar een algemeen bindend omgevingsplan.  MELD JE METEEN AAN!   PROGRAMMA  09.30 uur  Introductie ‘programma onder de Omgevingswet’  Puck Brunet de Rochebrune & Anouk Paris, resp. principal adviseur en senior adviseur Ruimte, Wonen & economie, TwynstraGudde   09.45 uur  Praktijkcasus 1: Werken aan een balans tussen agrarisch landgebruik, bedrijventerreinen en recreatie – Omgevingsprogramma Economie, Gemeente Putten   Reinard de Jong - Manager Opgaven, Programma's en Projecten, Gemeente Putten en Puck Brunet de Rochebrune (TwynstraGudde)  10.00 uur  Praktijkcasus 2: Beter benutten bestaande bedrijventerreinen, kantoorlocaties en overige werklocaties - Omgevingsprogramma werklocaties, Gemeente Amersfoort  Marco van Hoek, programmamanager Werken, Gemeente Amersfoort  10.15 uur  Praktijkcasus 3: Vastleggen lange termijnvisie en maatregelen op een bedrijventerrein, mét ondernemers – Gebiedsgericht omgevingsprogramma voor bedrijvenpark ‘De Boezen’, Pijnacker   Kjell Wansleeben, senior adviseur Ruimte, Gemeente Pijnacker-Nootdorp  10.30 uur  Praktijkcasus 4: Gemeente Urk (nader in te vullen)  Sjane Marie van Urk, beleid Ruimtelijke Ordening, Gemeente Urk  10.45 uur  Einde  FACTS & FIGURES  Wat: Webinar ‘Maak ruimtelijk-economische ambities concreet met het omgevingsprogramma’.  Wanneer: Dinsdag 18 november 2025, 09.30 uur – 10.45 uur.  Kosten: Het is een gratis webinar. Voor wie: EZ-ambtenaren van gemeenten, provincies en rijk, medewerkers van ontwikkelings- en herstructureringsmaatschappijen en iedereen die bezig is met het realiseren van ruimtelijk-economische ambities.  Aanmelden  

18-11-2025
Nieuws
Na 25 jaar krijgt 'Kleefse Waard' een nieuwe naam
Na 25 jaar krijgt 'Kleefse Waard' een nieuwe naam

Industriepark Kleefse Waard in Arnhem heeft een nieuwe naam. Het industriepark, de locatie van het BT-event 2025, gaat verder als 'Cleantech Park Arnhem'. Eigenaar Schipper Bosch wil met de naamswijziging van het 90 hectare grote industriepark nog nadrukkelijker inzetten op een milieuvriendelijke toekomst. De naam Industriepark Kleefse Waard, beter bekend onder de afkorting IPKW, werd in 1998 geïntroduceerd. Sinds familiebedrijf Schipper Bosch het terrein in 2003 overnam van verfmultinational AkzoNobel, is het park ontwikkeld tot een moderne campus. Oude gebouwen zijn opgeknapt en nieuwe bedrijven zijn aangetrokken. ‘De naam Cleantech Park Arnhem past bij de ambities van ons park en de focus van onze gebruikers op cleantech. Samen werken we aan schone technologieën die bijdragen aan een duurzame toekomst’, zegt Kevin de Rijke, directeur Cleantech Park Arnhem, de naamswijziging toe.  Cleantech Park Arnhem, decor 20ste editie BT-event Cleantech Park Arnhem, voorheen Industriepark Kleefse Waard, is de locatie van de 20ste editie van het BT event. Tijdens deze jubileumeditie van het evenement verkennen we hoe regio’s kunnen sturen op economische kracht, duurzame groei en technologische vernieuwing in een wereld vol geopolitieke spanningen en transities. Daarbij staat één vraag centraal: hoe bouwen regio’s aan een strategisch autonoom, innovatief en duurzaam Nederland? Tijdens het event zoeken we samen met bestuurders, beleidsmakers en ondernemers naar antwoorden op deze actuele vragen. Daarnaast wordt ingegaan op vragen als: Hoe benutten we bestaande ruimte slimmer? Hoe creëren we nieuwe economische ruimte voor duurzame groei? Welke rol spelen netcongestie en waterschaarste? En hoe sturen regio’s via ruimtelijk beleid op innovatie, valorisatie en samenwerking?  Voor meer info en aanmelden voor het BT event, ga naar: https://btcongres.nl/   Nieuwe naam versterkt profilering De nieuwe naam versterkt volgens De Rijk de mondiale profilering van het industriepark. ‘Tegelijkertijd benadrukt de naam ook onze band met Arnhem, een stad die al ruim honderd jaar bekendstaat als de energiehoofdstad van Nederland.’ Op het park zijn startups, mkb, multinationals, onderwijsinstellingen en overheid die voornamelijk werken aan schone technologieën voor de energietransitie en circulaire economie.  Cleantech Park Arnhem ontwikkelt zich tot een belangrijke pijler onder de duurzame economie in de regio. Het terrein biedt momenteel ruimte aan circa 130 bedrijven en zorgt voor ongeveer 3.000 arbeidsplaatsen.  ‘Bedrijven die actief zijn op het gebied van schone energie en duurzame materialen vormen de motor van de toekomstige economie van Arnhem', zegt Nermina Kundic, wethouder Economie van de gemeente Arnhem. 'Zij creëren niet alleen nieuwe werkgelegenheid, maar dragen ook bij aan een toekomstbestendige economische structuur’, aldus Kundic. De komende maanden wordt de naam ‘Cleantech Park Arnhem’ zichtbaar op het park en daarbuiten. Het industriepark heeft meermaals de ambitie uitgesproken dat het dit jaar het meest duurzame bedrijventerrein van Nederland wil zijn.   Lees het artikel ook op BT-online.nl   © Beeld: Cleantech Park Arnhem

19-05-2025
Nieuws
Lunchen met een frisse neus: nieuwe wandelroute bedrijventerrein Loven in Tilburg een succes
Lunchen met een frisse neus: nieuwe wandelroute bedrijventerrein Loven in Tilburg een succes

In Tilburg is op bedrijventerrein Loven sinds kort een wandelroute te vinden die ondernemers en medewerkers uitnodigt om even hun werkplek te verlaten voor een frisse neus buiten. Het initiatief is niet alleen goed voor hun gezondheid, maar draagt ook bij aan de vergroening en verfraaiing van het terrein. “Het is een mooie, concrete stap richting een aantrekkelijker werkomgeving,” aldus Roland Verbraak, general manager bij BTT Multimodal Container Solutions B.V. en daarnaast voorzitter van ondernemersvereniging Vitaal Loven én een van de initiatiefnemers van het wandelpad. Een initiatief van ondernemers voor ondernemers De wandelroute is één van de eerste concrete projecten die voortkomt uit het Gebiedsmanifest Loven, dat in oktober 2023 werd ondertekend door gemeente Tilburg en ondernemersvereniging Vitaal Loven en financieel wordt ondersteund door Grote Oogst en 013 Parken. Het manifest bevat plannen op het gebied van verduurzaming, verdichting, vergroening en omgevingskwaliteit. De wandelroute werd bewust gekozen als eerste stap. “Het is laagdrempelig, zichtbaar en heeft direct effect,” zegt Roland. “De wandelroute laat zien dat je met betrekkelijk eenvoudige middelen serieus iets kunt veranderen.” Roland is al tientallen jaren actief als vertegenwoordiger van de ondernemers op Loven. Vanuit zijn rol als voorzitter van de vitaalvereniging denkt hij actief mee over investeringen in het gebied. “We krijgen jaarlijks een budget via reclamebelasting, en dat besteden we graag aan projecten die écht wat opleveren, niet alleen aan rapporten met adviezen. De wandelroute is zo’n concreet project waar iedereen iets aan heeft.” Uitnodiging tot wandelen Voorheen was wandelen op Loven een uitdaging. Geen trottoirs, veel vrachtverkeer en weinig aantrekkelijke plekken om even te zitten. Toch liepen veel mensen in hun lunchpauze een rondje, zij het langs vrachtwagens en asfalt. “Ik liep eerst letterlijk langs de trailers,” vertelt Tom Wagemaker, veiligheidsmanager bij DS Smith. “Niet echt ontspannend. Nu is er een pad, met bankjes en groen. Je merkt dat het uitnodigt om even naar buiten te gaan.” De route slingert langs de Geminiweg, Jules Verneweg, Siriusstraat en Wegastraat — een rondje van ongeveer een kilometer. Het is gerealiseerd met steun van de provincie Noord-Brabant, via de Bijdrageregeling Grote Oogst, gemeente Tilburg (013 Parken) en in samenwerking met gemeentelijk gebied onderhoud aannemer Dobro.  Bij de uitvoering is gekozen voor stevige, halfverharde bestrating in een lichte kleur. “We wilden bewust geen grijs asfalt,” zegt Roland. “Het oog wil ook wat.” Verder kom je onderweg picknicktafels tegen, bloeiende planten, bomen én zelfs een foodtruckplek. “Die locatie is echt opgeknapt,” zegt Kim van Kasteren, Parkmanager op bedrijventerrein Loven (Solaris Parkmanagement B.V.). “Het was eerst een dichtgegroeide plek. Nu is het een zogenaamde ‘cool spot’, met uitzicht en zitgelegenheid. Je ziet mensen daarvan genieten.” Gezondheid, ontmoeting én goed werkgeverschap Het effect van de wandelroute is direct merkbaar. Steeds meer mensen maken er dagelijks gebruik van. “Je komt onderweg collega’s tegen, maar ook personeel van andere bedrijven,” zegt Tom. “Dat zorgt voor contact en voor sociale verbinding. Je ziet dat het uitnodigt om even naar buiten te gaan. En het helpt natuurlijk om even los te komen van je beeldscherm.” Voor bedrijven is het ook een manier om hun medewerkers iets extra’s te bieden. “Goed personeel vinden en houden is lastig,” benadrukt Roland. “Dan moet je zorgen voor een prettige werkplek én een aantrekkelijke omgeving. De wandelroute draagt daar mooi aan bij.” Ook Kim ziet het als een vorm van goed werkgeverschap. “Er zijn maar een paar ondernemers, maar honderden medewerkers. Deze route is voor hen. Het laat zien dat bedrijven bereid zijn te investeren in welzijn.” Ze hoopt vooral op kruisbestuiving: “Dat collega’s elkaar meenemen en dat het rondje een gewoonte wordt.” Voordelen voor natuur en milieu Naast de voordelen voor de bedrijven en medewerkers levert de wandelroute ook winst op voor de natuur. Zo is bij de aanleg bewust rekening gehouden met biodiversiteit. “We hebben boomstronken laten liggen, bloemen ingezaaid en bermen ingericht die bijen en vlinders aantrekken,” vertelt Kim. “Het oogt niet alleen mooier, het draagt ook bij aan een gezondere leefomgeving.” Er is gekozen voor materialen en ontwerpen die regenwater beter in de bodem laten zakken, wat hittestress helpt verminderen en droogte tegengaat. Verder zijn er plannen voor groen parkeren en ecologische zones rond de route. “Het is meer dan een wandelpad,” zegt Roland. “We maken van Loven een aantrekkelijker en duurzamer bedrijventerrein, voor nu én voor de toekomst.” Een begin, geen eindpunt De wandelroute, die op 14 maart 2025 officieel is geopend in het bijzijn van wethouders Bas van der Pol en Evelien Kostermans, is wat Roland betreft pas het begin. “Een deel van de route wordt nog opnieuw ingericht, met onder andere een middenberm en wadi’s. En we willen de route uitbreiden met een extra lus.” Ook willen betrokken partijen bedrijven langs de route stimuleren om hun eigen terreinen te vergroenen. “We hebben al vier aanvragen binnen van bedrijven die willen aanhaken,” zegt Thomas Maranus van Dobro. “Daar gaan we nu verder mee aan de slag.”

08-09-2025
Aanmelden nieuwsbrief