De politiek worstelt met het maken van noodzakelijke keuzes om te voldoen aan alle klimaatdoelstellingen en CO2-reductie in het bijzonder. Het is en blijft bijzonder dat hierbij de duurzame potentie van bedrijventerreinen ondanks herhaaldelijke oproepen over de enorme duurzame potentie en zeker de energiepotentie nog steeds wordt vergeten.

Theo Föllings is voorzitter van SKBN

Cees-Jan Pen is lector de Ondernemende Regio Fontys Hogeschool Economie en Communicatie en lid van de adviesraad van SKBN

Bedrijven gevestigd op bedrijventerrein staan met kop en schouders bovenaan als grootste energieverbruiker. Dit terwijl met beperkte ingrepen een energiebesparing is te realiseren die even groot is als het aangasvrijmaken van alle woonwijken. Maar het is zorgelijk hoe weinig aandacht er is voor het hoge energieverbruik én het verduurzamingspotentieel van de circa 3.500 bedrijventerreinen in Nederland.

Van alle groene stroom die we in 2030 willen opwekken, kan 14 procent worden behaald door bedrijfsdaken vol te leggen met zonnepanelen. Bedrijventerreinen kunnen een deel van vraag naar locaties voor schone energieproductie opvangen.

Het is niet uit te leggen dat hier vanuit de landelijke politiek zo weinig aandacht voor is. Dit terwijl het kabinet haar doelstellingen rond de vermindering van de CO2-uitstoot een stuk realistischer kan maken.

De geringe aandacht voor bedrijventerreinen is des te opmerkelijker als je dit relateert aan de terechte grote maatschappelijke ophef over verdozing en de weinig duurzame ontwikkeling van menig logistiek bedrijventerrein.

Het lijkt erop dat dit thema vermorzeld is tussen de diverse beleidskokers en ministeries die zich met de gebouwde omgeving bemoeien. Tegelijkertijd zie je dat het bedrijventerreindebat te veel blijft hangen in het frame van Mooi Nederland, waarbij de nadruk ligt op feit dat deze gebieden te vaak ‘lelijk’ zijn.

De Rijksoverheid is er inmiddels wel achter dat de woningmarkt zoals 10 jaar geleden werd gedacht, bepaald niet af is en dat vraagt zeker rond verduurzaming een actieve ingrijpende rol.

Dit voortschrijdend inzicht geldt bepaald niet voor de doorgevoerde decentralisatie van het beleid ten aanzien van bedrijventerreinen en de te lang totaal afwezige rol van het Rijk.

Gelukkig treft minister Adriaansens van Economische Zaken en Klimaat (EZK) in haar brief over de contouren voor een programma werklocaties van 14 oktober 2022 voorbereidingen om als Rijk een actievere rol te gaan spelen rond ruimte voor werken.

Op provinciaal en regionaal niveau wordt de duurzame potentie eindelijk erkend. De lokale en regionale bewijzen stapelen zich inmiddels op zoals op de 13 zogenaamde ‘Grote Oogst’-terreinen waarmee de provincie Noord-Brabant een grote bijdrage wil leveren aan onder andere de energietransitie, circulariteit, klimaatadaptatie en stikstofreductie. Ook lokale berichten over bedrijventerreinen zoals het decentrale energiesysteem in Tholen waar de gemeente , bedrijfsleven en de provincie Zeeland samen met de netbeheerder de handen in een slaan. De Hurk waar de provincie, VNO-NCW Brabant-Zeeland en ondernemers en de gemeente Eindhoven samenwerken om de verduurzaming van het industriepark te realiseren, stemmen hoopvol.

Een ander voorbeeld betreft het regionale energie coöperatie  Schiphol Trade park samen met de bedrijven, de netbeheerder,  SADC en de provincie Noord-Holland.  Recent onderzocht ontwikkelingsmaatschappij Oost NL de energiepotentie van bedrijventerreinen in opdracht van de provincies Gelderland en provincie Overijssel en concludeerde dat alleen in Oost-Nederland 330 miljoen euro aan netverzwaring en 1 megaton CO2-uitstoot per jaar kan worden vermeden. Hier moeten op 50 bedrijventerreinen Smart Energy Hubs, regionale regelknoppen voor energie, worden ontwikkeld.

Afgelopen week vergaderde de Tweede Kamercommissie Klimaatakkoord gebouwde omgeving over de hoofdlijnen wat betreft de voortgang van de verduurzaming van de bestaande utiliteitsbouw.

Het kabinet zet in op een eindnorm om duidelijkheid te geven aan vastgoedeigenaren met betrekking tot het te bereiken ambitieniveau voor bestaande utiliteitsbouw, en hoe ze hier bij hun renovatieplannen rekening mee kunnen houden. Wel wordt over kantoorlabel C en sportaccommodaties gesproken, maar typerend genoeg zijn bedrijventerreinen weer vergeten.

We roepen ministers De Jonge, Jetten en Adriaansens op snel helderheid te geven over de enorme klimaatpotentie van bedrijventerreinen voor de verduurzaming van de gebouwde omgeving en te werken aan duidelijke kaders en stimuleringsinstrumenten. Ervaring leert dat ondernemers en eigenaren op bedrijventerreinen bij duurzame investeringen behoefte hebben aan langjarige duidelijkheid. Actieve bemoeienis, zoals geldt op andere dossiers over de verduurzaming van de gebouwde omgeving, hoort hierbij.

Zonder méér politieke aandacht voor verduurzaming van bedrijventerreinen’, komt het halen van de klimaatdoelstellingen bepaald niet dichterbij.

Deze opinie werd ook gepubliceerd in het Nederlands Dagblad
 

03-04-2023
Event
BT Event: ‘Sturende bedrijventerreinen, ruimte maken voor transities’
BT Event: ‘Sturende bedrijventerreinen, ruimte maken voor transities’

‘Sturende bedrijventerreinen – ruimte maken voor transities’ is hét thema van het 19e BT Event op donderdag 14 november in De Fabrique in Utrecht. Want naast een faciliterende rol door het accommoderen van ruimtevragen, hebben de 3800 bedrijventerreinen in Nederland als vitale infrastructuur per definitie een sturende impact op de wereld van morgen. Door te kiezen welke ruimtevragen je wel of niet accommodeert, welke activiteiten je wáár accommodeert, welke circulaire stromen je mogelijk maakt, hoe je ruimte biedt aan opwek en opslag van energie en hoe je een vruchtbare bodem legt voor innovatieclusters, kun je transities helpen versnellen. De ruimte en activiteiten op bedrijventerreinen hebben daarin een cruciale rol.  Het borgen van ruimte voor stadsverzorgende (circulaire) bedrijvigheid en praktische banen in de nabijheid van bevolkingsconcentraties, is een nadrukkelijk doel van gemeenten die bij gronduitgifte steeds vaker op maatschappelijke waardecreatie sturen.  Waar ruimte en grond al zijn vergeven, willen overheden – zo goed en kwaad als het gaat – regie terugpakken op bedrijventerreinen. Creatief omgaan met bestaande/beschikbare ruimte door beter benutten, intensiveren, stapelen en mixen vergroot zowel de maatschappelijke als economische output. Op nationaal niveau ontstaat – gevoed vanuit meervoudige schaarste – een nieuw paradigma van ‘keuzes maken’. Selectieve groei en het mogelijk afschalen van economische sectoren die veel ruimte vragen, maar een beperkte economische en maatschappelijke waarde genereren, zijn geen taboes meer. Tegelijk dringt het besef door dat bepaalde sectoren door digitale en circulaire transities juist méér ruimte nodig hebben. Denk daarbij aan grootschalige (data)logistiek, en de opslag/verwerking van reststromen. Deze relatief nieuwe ruimtevragers moeten zo goed mogelijk worden ingepast. Zowel fysiek-ruimtelijk, als binnen een duurzaam economisch-ruimtelijk systeem. Op het BT Event in Utrecht gaan we, samen met onze partners Provincie Utrecht, Gemeente Utrecht, Gemeente Amersfoort en de NV OMU, aan de slag met de sturende rol die bedrijventerreinen kunnen oppakken. Met een duidelijke focus op processen, praktische oplossingen, financierbaarheid en uitvoerbaarheid. HOUD DE CONGRESSITE IN DE GATEN VOOR MEER INFO.  

14-11-2024
Nieuws
Delft botst met provincie over transformatie Schieoevers
Delft botst met provincie over transformatie Schieoevers

De provincie Zuid-Holland wil een deel van het Schieoevers-gebied in Delft aanwijzen als een ‘niet te transformeren bedrijventerrein’. Mocht dit echt gebeuren, dan vreest de gemeente Delft dat de transformatie van het industriegebied tot een woonwijk met bedrijvigheid door gebrek aan schuifruimte in gevaar komt.  Zuid-Holland heeft het voornemen eind vorig jaar bekend gemaakt tijdens een hoorzitting, waarin de herziening van het provinciale omgevingsbeleid werd behandeld.   Tijdens de zitting werd duidelijk dat de provincie niet wil tornen aan het bestemmingsplan van bedrijventerrein Schieoevers-Zuid. Dit om te voorkomen dat zware en watergebonden industriële bedrijven, die in het gebied gevestigd zijn, definitief vertrekken.   Bovendien, zo benadrukt provincie, zijn volgens de huidige regels kansen genoeg voor de gemeente Delft om het terrein beter te benutten. Ook zijn in Schieoevers-Zuid al bedrijven gevestigd die ‘van groot provinciaal belang’ zijn. Het stadsbestuur van Delft vreest op zijn beurt dat een mogelijke beschermde status van het bedrijventerrein de plannen voor de grootscheepse transformatie van het Schieoevers-gebied gaat dwarsbomen.   Delft wil in het noordelijke deel van Schieoevers de komende jaren tussen de 6.500 en 7.500 nieuwe woningen bouwen, Deels komen die te staan tussen de bedrijven die er al gevestigd zijn.   Verhuizing bedrijven in gevaar Gevolg van deze transformatie is dat een aantal bedrijven in Schieoevers-Noord noodgedwongen moet verhuizen om te voorkomen dat ze in de toekomstige woonwijk straks overlast veroorzaken zoals geluid, stank, fijnstof, uitstoot of zwaar verkeer. Als oplossing wil Delft de bedrijven verplaatsen naar het aangrenzende ‘zuid’, maar dit plan komt volgens het stadsbestuur in het gedrang als de provincie vasthoudt aan de beschermde status van dit gebied.   Geldt ook voor de miljoeneninvestering die Delft wil doen in voor de vestiging van nieuwe bedrijven die zich richten op circulaire economie en hightech systemen en materialen. Deze investering zou drieduizend nieuwe banen opleveren, schrijft het AD vrijdag. In een brief aan de Statencommissie Ruimte & Milieu wijst de gemeente de provincie erop dat de bestaande regels ten aanzien van bedrijventerreinen al voldoende bescherming bieden voor de bestaande bedrijvigheid.   ‘Wonen, maar ook andere niet-bedrijfsfuncties, zoals onderwijs, zijn nu ook al niet toegestaan op grond van de provinciale verordening. Nog een extra beschermende aanduiding is dan ook overbodig vanuit economisch oogpunt. Het geeft een verkeerd signaal af over de doorontwikkeling die we samen met de provincie en andere gebiedspartners op deze locatie voor ogen hebben, als onderdeel van het Innovatiedistrict Delft.’ De provincie is sinds vorig jaar bezig met een nieuw ruimtelijk plan waarmee het in grote lijnen vastlegt, waar de komende jaren gebouwd mag worden en waar absoluut niet.   Dit bericht is afkomstig van Stadszaken.nl

09-01-2024
Aanmelden nieuwsbrief